Instalacja fotowoltaiczna – jak działa?
Fotowoltaika to technologia, która umożliwia przetwarzanie światła słonecznego na energię elektryczną za pomocą paneli słonecznych montowanych na dachach budynków lub specjalnie przygotowanych konstrukcjach naziemnych. Padające na ogniwa fotowoltaiczne cząstki światła, czyli fotony, wprawiają w ruch cząstki krzemu, z którego zbudowane są panele. W ten sposób dochodzi do wytworzenia prądu stałego. Aby mógł on zasilać urządzenia elektryczne, musi zostać przekonwertowany na prąd zmienny. Proces ten zachodzi w inwerterze. Sprawdź więcej: Jak działa fotowoltaika?
Jak zatem widać w wyniku działania instalacji fotowoltaicznej powstaje prąd. W związku z tym pojawiło się wiele wątpliwości dotyczących bezpieczeństwa fotowoltaiki pod różnymi względami. Co warto na ten temat wiedzieć?
Czy fotowoltaika jest bezpieczna?
Omawiając bezpieczeństwo fotowoltaiki w pierwszej kolejności warto wiedzieć, że jest to technologia, która została dokładnie przemyślana pod kątem bezpieczeństwa. Odpowiednio zamontowane panele fotowoltaiczne mogą spokojnie przetrwać nawet ekstremalne warunki pogodowe, w tym silne wiatry, opady gradu, deszczu czy śniegu. Specjalne testy, którym są poddawane, gwarantują, że panele mogą funkcjonować wydajnie i bezawaryjnie przez wiele lat, nie ulegając przy tym żadnym uszkodzeniom.
Kolejną kwestią jest wyposażenie nowoczesnych instalacji fotowoltaicznych w systemy zabezpieczające, w tym wyłączniki awaryjne, zabezpieczenia przeciwprzepięciowe oraz inwertery z funkcją automatycznego wyłączania w przypadku awarii sieci. Te zabezpieczenia pomagają chronić zarówno instalację, jak i użytkowników przed nieoczekiwanymi, niebezpiecznymi zdarzeniami.
Panele fotowoltaiczne a ryzyko pożaru
Wiele osób obawia się, że montaż instalacji fotowoltaicznej będzie oznaczać większe ryzyko pożaru. Jest to bowiem system podłączony do sieci energetycznej, zatem takie zagrożenie realnie istnieje. Warto jednak wiedzieć, że w przypadku prawidłowo dobrej jakości, odpowiednio zaprojektowanych i wykonanych z wysokiej klasy materiałów paneli fotowoltaicznych, które spełniają odpowiednie normy, takie ryzyko jest naprawdę niewielkie.
Najczęstszą przyczynę pożarów związanych z fotowoltaiką stanowią niskiej jakości panele fotowoltaiczne, źle przygotowany projekt bądź niewłaściwe wykonanie instalacji fotowoltaicznej (nieprawidłowo wykonane uziemienie, nieodpowiednio dobrane i zamontowane przewody bądź złącza), choć zdarzają się także pożary wywołane czynnikami zewnętrznymi np. wyładowaniem piorunowym. Co można zrobić, aby znacząco ograniczyć ryzyko pożarowe? Przede wszystkim niezbędne jest zabezpieczenie instalacji fotowoltaicznej w zabezpieczenia przeciwpożarowe, odgromowe, zwarciowe i przeciążeniowe. Montaż systemu warto polecić doświadczonym specjalistom, którzy zadbają o jej prawidłową instalację. Warto również wiedzieć, że w przypadku instalacji fotowoltaicznej o mocy powyżej 6,5 kW wymagane jest uzgodnienie jej z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń ppoż oraz zgłoszenie do jednostek straży pożarnej.
Wpływ fotowoltaiki na środowisko naturalne
W kontekście ekologii fotowoltaika oceniana jest jako technologia przyjazna środowisku naturalnemu. Wynika to przede wszystkim z korzystania przez nią z odnawialnych źródeł energii, a także braku emisji szkodliwych gazów cieplarnianych oraz innych zanieczyszczeń. Dzięki fotowoltaice nie jest także konieczna eksploatacja zasobów naturalnych. Fotowoltaika nazywana jest czystą, zieloną energią, ponieważ w odróżnieniu od tradycyjnych metod produkcji energii elektrycznej nie zagraża środowisku naturalnemu.
Jednocześnie, pojawiły się głosy, że sam proces produkcji, dostarczenia i utylizacji paneli fotowoltaicznych jest szkodliwy. I choć nie można się z tym zupełnie nie zgodzić, to ilość emitowanych w tym czasie szkodliwych substancji jest nieporównywalnie mniejsza niż w procesie wytwarzania energii elektrycznej przed tradycyjne elektrownie. Rozwój technologii sprawił także, że zoptymalizowane zostały metody recyklingu, dzięki czemu zmniejszony został negatywny wpływ odpadów na naszą planetę.
Czy fotowoltaika jest bezpieczna dla zdrowia?
Kolejną kwestią, która przewija się w dyskusjach w kontekście bezpieczeństwa fotowoltaiki, jest szkodliwość jej wpływu na zdrowie ze względu na wytwarzane pole elektromagnetyczne. Jest ono obwiniane za problemy takie jak pogorszenie samopoczucia, zaburzenia snu, bóle głowy czy zmęczenie. I choć panele fotowoltaiczne w istocie generują pole magnetyczne, to nie jest ono w żaden sposób szkodliwe. Jest to bowiem promieniowanie niejonizujące, które powstaje w wyniku wprawienia w ruch atomów w cząsteczkach krzemu. W efekcie powstaje ciepło, które nie zagraża zdrowiu człowieka, nie powoduje problemów z jego formą psychiczną czy fizyczną, a także nie wpływa na uszkodzenie DNA. Nie można zatem powiązać fotowoltaiki z chorobami czy mutacjami genetycznymi.
Należy także dodać, że aktualnie pole magnetyczne jest wytwarzane przez niemal wszystkie sprzęty, w tym telefony komórkowe czy sieć WiFi. WHO, czyli Światowa Organizacja Zdrowia uznała, że nie ma dowodów na to, by powiązać promieniowanie niejonizujące z pogorszeniem zdrowia czy samopoczucia człowieka.
Ryzyko porażenia prądem
Instalacja fotowoltaiczna służy do produkcji prądu, a zatem jest systemem wywarzającym wysokie napięcie. Istnieje zatem ryzyko porażenia prądem, jednak jest ono bardzo małe. Ponadto, dotyczy ono jedynie osób, które wykonują pracę przy instalacji, a wiec instalatorów, serwisantów oraz strażaków. Osoby, które zajmują się montażem lub wykonują serwis instalacji fotowoltaicznej powinny być odpowiednio przeszkolone oraz wyposażone w środki ochrony osobistej niezbędne do wykonywania powierzonych im zadań.
Do zwarcia może dojść także w efekcie uszkodzeń mechanicznych paneli fotowoltaicznych lub przewodów, które następują w związku z działaniem czynników zewnętrznych, takich jak wyładowania elektryczne, porywisty wiatr, silny mróz, promieniowanie słoneczne. Z tego powodu bardzo ważne jest takie zaprojektowanie instalacji fotowoltaicznej, aby była ona odporna na czynniki zewnętrzne. Należy zastosować do niej wysokiej jakości, wytrzymałe materiały oraz należytą izolację. Konieczne jest także zadbanie o zabezpieczenia, które zminimalizują ryzyko porażenia prądem.
Montaż fotowoltaiki na dachu – czy to bezpieczne?
Podczas instalacji i konserwacji systemów fotowoltaicznych istotne jest przestrzeganie odpowiednich środków bezpieczeństwa, aby zapobiegać wypadkom, takim jak upadki z wysokości czy porażenie prądem. W celu zapewnienia bezpieczeństwa montażu fotowoltaiki na dachu budynku warto skorzystać z usług doświadczonego i certyfikowanego instalatora, który jest odpowiednio przygotowany do wykonywania swojej pracy, a także wyposażony w odpowiednie środki ochrony.
Montaż fotowoltaiki na dachu budynku wiąże się także z koniecznością uwzględnienia konstrukcji dachowej. Dach musi być w stanie udźwignąć dodatkowy ciężar paneli fotowoltaicznych oraz sytemu montażowego, dlatego wykonawca instalacji fotowoltaicznej powinien uwzględnić ten czynnik, aby nie doszło do groźnych wypadków.
Co wpływa na bezpieczeństwo instalacji fotowoltaicznej?
Instalacje fotowoltaiczne są bezpieczne zarówno dla człowieka, jak i dla środowiska naturalnego, choć stwarzają pewne ryzyko związane z wytwarzaniem prądu. Z tego powodu w przypadku fotowoltaiki montowanej na własnym dachu lub na działce warto zadbać o kilka istotnych kwestii:
- Profesjonalny montaż – w celu zapewnienia bezpieczeństwa instalacji fotowoltaicznej warto skorzystać z usług certyfikowanych i doświadczonych instalatorów. Prawidłowe zamontowanie paneli, systemu montażowego, przewodów oraz innych zabezpieczeń minimalizuje ryzyko awarii, w tym ryzyko pożaru.
- Zgodność z normami – panele fotowoltaiczne i komponenty instalacji powinny być dopasowane do międzynarodowych norm bezpieczeństwa.
- Regularna konserwacja – regularny serwis systemu fotowoltaicznego, obejmujący kontrolę stanu paneli, okablowania oraz inwertera to ważny element w utrzymaniu systemu w dobrym stanie technicznym, a tym samym zapewniającym bezpieczeństwo fotowoltaiki.