Współczynnik COP, znany także jako współczynnik wydajności cieplnej (Coefficient of Performance) oraz drugi parametr wydajności energetycznej – współczynnik SCOP, są istotnymi aspektami, na które warto zwrócić uwagę podczas wyboru urządzenia, jakim jest pompa ciepła. Są one doskonałą miarą efektywności, określającą ilość zużytej energii elektrycznej w stosunku do wytworzonego ciepła dostarczonego do instalacji grzewczej. Uwzględniając te współczynniki będzie możliwe ustalenie czy pompa ciepła będzie działać wydajnie w sezonie grzewczym, zapewniając ciepło, a jednocześnie w sposób ekonomiczny.
Współczynnik COP – co to jest?
Współczynnik COP (Coefficient of Performance) pompy ciepła to wskaźnik wykorzystywany do określenia sprawności energetycznej tego urządzenia. Informuje on o tym, ile energii cieplnej jest wytwarzanej przez pompę w stosunku do zużywanej energii elektrycznej. Wysoki współczynnik COP oznacza większą efektywność pompy, co przekłada się na niższe koszty eksploatacji urządzenia. Im wyższy współczynnik COP, tym pompa ciepła jest bardziej efektywna. W praktyce, jeśli urządzenie ma COP równy 3, oznacza to, że na każdy 1 kW zużytej energii elektrycznej, urządzenie generuje 3 kW energii cieplnej.
Współczynnik SCOP – co to takiego?
Współczynnik SCOP (Seasonal Coefficient of Performance) również służy do oceny wydajności pomp ciepła. Jest on rozszerzeniem współczynnika COP, który mierzy efektywność urządzenia w określonym momencie lub w idealnych warunkach testowych. Z kolei SCOP uwzględnia zmienność warunków zewnętrznych i różnorodność trybów działania urządzenia przez cały sezon grzewczy, oferując bardziej realistyczny obraz jego wydajności.
SCOP daje lepsze pojęcie o tym, jak urządzenie będzie działało w różnych warunkach atmosferycznych, które mogą występować przez cały sezon grzewczy. Dzięki temu klienci mogą dokonać bardziej świadomego wyboru pompy ciepła, biorąc pod uwagę jej efektywność w ich własnych, specyficznych uwarunkowaniach klimatycznych.
Współczynnik COP i SCOP pompy ciepła – jak określić sprawność pompy ciepła?
Aby określić COP pompy ciepła, konieczne jest zmierzenie ilości wyprodukowanej energii cieplnej oraz ilości zużytej energii elektrycznej w określonym czasie. Można to zrobić przy pomocy odpowiednich przyrządów pomiarowych podczas rzeczywistej eksploatacji urządzenia. Jeśli w danym momencie pompa ciepła pobiera energię o mocy 4 kW, a w tym samym czasie wytwarza energię cieplną na poziomie 12 kW, to współczynnik COP pompy ciepła wyniesie 3 (dzielimy 12 kW na 3 kW).
Wartość COP pompy ciepła nie jest jednak do końca idealnym parametrem, ponieważ w polskich warunkach klimatycznych występują dość spore wahania temperatur. W przypadku dużego spadku temperatury zewnętrznej pobór energii elektrycznej będzie większy. Z tego powodu został opracowany współczynnik SCOP, którego obliczenie polega na zmierzeniu całkowitego zużycia energii przez urządzenie w standardowych cyklach pracy przez cały sezon grzewczy i podzieleniu go przez całkowitą ilość energii cieplnej, którą urządzenie dostarcza w tym samym okresie. Uwzględnia to różne tryby pracy urządzenia (np. maksymalne obciążenie, częściowe obciążenie) oraz zmiany temperatur zewnętrznych i innych czynników środowiskowych. Wzór do jego ustalenia jest taki sam, jak obliczenie współczynnika COP, jednak należy uwzględnić dane roczne. Przykładowe wyliczenie SCOP: 1500 kWh/rok / 5000 kWh/rok = 3.
Co wpływa na wartość współczynników COP i SCOP?
Wartość COP nie jest stała i może się różnić w zależności od wielu zmiennych. Wpływ na efektywność pompy ciepła mają m.in.:
- Dolne źródło ciepła – współczynnik efektywności powietrznej pompy ciepła różni się w zależności od temperatury otoczenia. W przypadku niższych temperatur powietrza zewnętrznego większa ilość energii musi zostać pobrana do zasilania urządzenia.
- Temperatura dostarczana – wydajność pompy ciepła jest także uzależniona od temperatury ciepła, jaka ma być kierowana do pomieszczeń.
- Klasa pompy ciepła – lepszej jakości urządzenia będą posiadały wyższy współczynnik efektywności.
- Stan techniczny – regularne serwisowanie i prawidłowe konserwowanie pompy ciepła są niezwykle istotne dla utrzymania wysokiego COP. Zaniedbania w tym zakresie mogą prowadzić do spadku wydajności.
- Projekt i instalacja – odpowiednia instalacja i dobór pompy ciepła do specyfikacji budynku również mają istotny wpływ na efektywność pracy urządzenia i osiągany przez nie COP.
Kiedy ogrzewanie domu pompą ciepła jest efektywne?
Współczynnik COP przekłada się bezpośrednio na koszty eksploatacji pompy ciepła. Wybierając pompę ciepła z wysokim COP, zwiększasz swoje oszczędności wynikające z ponoszenia realnie mniejszych wydatków na ocieplanie (czyli w przypadku pompy ciepła na energię elektryczną), co często kompensuje początkową wysoką cenę zakupu wyższej klasy urządzenia. Z tego powodu przed wyborem pompy ciepła warto porównać COP różnych modeli. Pompy z wyższym COP będą bardziej ekonomiczne w użytkowaniu pomimo początkowo sporych cen ich nabycia.
Sam wybór pompy ciepła posiadających wysoki współczynnik COP to jednak nie wszystko. Na efektywność pompy ciepła wpływają także inne rozwiązania, które powinny być wdrożone. Istotne znaczenie ma dopasowanie pompy ciepła do instalacji grzewczej. Niskotemperaturowe pompy ciepła najlepiej współpracują z ogrzewaniem niskotemperaturowym, takim jak ogrzewanie podłogowe, ogrzewanie płaszczyznowe lub grzejniki niskotemperaturowe. Sprawdzą się one najlepiej, ponieważ nie potrzebują wysokiej temperatury ogrzewania, aby zapewnić ciepło w domu. Dowiedz się więcej na ten temat: Jak dobrać grzejniki do pompy ciepła?
Potrzebujesz więcej informacji na temat pomp ciepła, modeli urządzeń oraz tego, jaki współczynnik COP posiadają i jak wpływa on na koszty ogrzewania domu? Skontaktuj się z nami, a odpowiemy na wszelkie Twoje pytania!
